ว ตถ ประสงค ของกำรว จ ย เพ อพ ฒนาท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยนโดยการใช เคร องม อ ผ งความค ด ( Mind map )

Transcription

1 ช อเร องว จ ย การพ ฒนาท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยน โดยใช ผ งความค ด ( Mind map ) ในรายว ชาการจ ดการขาย ของน กศ กษาช นปวส. 1/2,1/7 สาขาว ชาการตลาด ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนาพณ ชยการ เช ยงใหม ป การศ กษา 2544 ผ ว จ ย นางสาวศศ ภา วรรณศร ตำแหน ง คร ผ สอน ว ฒ กำรศ กษำ ปร ญญาตร บร หารธ รก จบ ณฑ ต (การตลาด) สถำนท ต ดต อ ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนาพณ ชยการ เช ยงใหม โทร ป ท ทำว จ ยเสร จ ภาคเร ยนท 2 ป การศ กษา 2554 ล กษณะผลงำน ว จ ยการเร ยนการสอน ควำมเป นมำและควำมสำค ญของป ญหำ การเร ยนการสอนว ชาช พ ล กษณะว ชาส วนใหญ เป นท งภาคทฤษฏ ภาคปฏ บ ต และการฝ กปฏ บ ต จร ง อาจารย ผ สอนต องม บทบาทสาค ญอย างมากในการถ ายทอดความร ให ผ เร ยนเข าใจและสามารถปฏ บ ต ได จร ง ม ค ณธรรม จร ยธรรม ม ความพร อมท งสต ป ญญาท จะแก ไขป ญหา และสามารถปร บต วให ก บสถานการณ ท เปล ยนแปลงอย างรวดเร วได อย างเหมาะสมก บสภาพของส งคม การเม อง เทคโนโลย เศรษฐก จและ ส งแวดล อม คร ผ สอนม หน าท โดยตรง ท จะผล ตน กเร ยน น กศ กษาให ม ค ณภาพตรงตามความต องการของ ตลาดแรงงาน คร ในสาขาว ชาการตลาดก เช นเด ยวก น จะต องสอนท งภาคทฤษฏ และภาคปฏ บ ต ต องท มเท ท งแรงกายแรงใจและอ ท ศเวลาให ก บผ เร ยนได ร บความร ความค ดท กษะ เพราะว าผลการศ กษาอย ท การเร ยน การสอนและการอบรมส งสอน ซ งม งเน นให ผ เร ยนม ความร ความสามารถในการใช กระบวนการเทคโนโลย และการจ ดการท เหมาะสมก บความต องการของสถานประกอบ เพ อให สามารถออกไปประกอบอาช พท สอดคล องก บการพ ฒนาเศรษฐก จและส งคมของประเทศ จากประสบการณ การสอนท ผ านมา พบว าน กเร ยน น กศ กษาส วนใหญ ขาดความร การค ดว เคราะห ในการนาเสนอหน าช นเร ยน ซ งเป นผลให น กเร ยน น กศ กษาไม กล าท จะแสดงความค ดเห นต างๆออกมาและ ไม ม ความม นใจในตนเอง ด งน นผ ว จ ยจ งม ความสนใจท จะพ ฒนาท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยนของน กศ กษาระด บช น ปวส. 1 สาขาการตลาด ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนาพณ ชการ เช ยงใหม ป การศ กษา 2544 โดยว ธ การใช ผ งความค ด ( Mind map ) ในรายว ชา การจ ดการขาย ให ผ านเกณฑ การประเม น และเพ อใช เป นแนวทางในการ พ ฒนาการเร ยนการสอน ว ตถ ประสงค ของกำรว จ ย เพ อพ ฒนาท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยนโดยการใช เคร องม อ ผ งความค ด ( Mind map )

2 คำถำมกำรว จ ย 1. ทาอย างไรให ผ เร ยนม ท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยนท ด ข น 2. ว ธ การใดสามารถพ ฒนาท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยนด ท ส ด สมม ต ฐำนของกำรว จ ย เทคน คว ธ การสอนโดยใช ผ งความค ด ( Mind map ) ทาให น กเร ยนม ท กษะการน าเสนอหน าช นเร ยน ด ข น ประโยชน ท คำดว ำจะได ร บจำกกำรว จ ยคร งน 1. ผ เร ยนม ท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยนท ด ข น 2. ผ เร ยนม เจตคต ท ด ต อการเร ยนว ชา การจ ดการขาย 3. คร ผ สอนได นว ตกรรมการเร ยนการสอนประเภทเทคน คว ธ การโดยใช ผ งความค ด ( Mind map ) ในการเร ยนร ของผ เร ยน ท ผ านการว จ ยทดลองใช แล ว เป นแนวทางในการพ ฒนาการจ ด ก จกรรมการเร ยนการสอนต อไป กรอบแนวค ดในกำรว จ ย 1. ย ดหล กการเร ยนร โดยเน นผ เร ยนเป นสาค ญ ใช การบ นท กความค ดเป นภาพวาด 2. ใช ว ธ การสอนโดยใช ผ งความค ด ( Mind map ) ขอบเขตของกำรว จ ย - ขอบเขตด ำนเน อหำ 1. ประชำกร น กศ กษาช น ปวส. 1/2,1/7 สาขาการตลาด ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนา พณ ชยการ เช ยงใหม 2. กล มต วอย ำง น กศ กษาช น ปวส. 1/2,1/7 สาขาการตลาด จ านวน 11 คน ป การศ กษา ต วแปร ต วแปรต น ค อ ผ งความค ด ( Mind map ) ต วแปรตาม ค อ ผ เร ยนม ท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยน น ยำมศ พท เฉพำะ 1. ผ งความค ด ( Mind map ) ค อ การถ ายทอดความค ด หร อข อม ลต าง ๆ ท ม อย ในสมองลงกระดาษ โดยการใช ภาพ ส เส น และการโยงใย แทนการจดย อแบบเด มท เป นบรรท ด ๆ เร ยงจากบนลงล าง ขณะเด ยวก น ม นก ช วยเป นส อน าข อม ลจากภายนอก เช น หน งส อ ค าบรรยาย การประช ม ส งเข าสมองให เก บร กษาไว ได ด กว าเด ม ซ าย งช วยให เก ดความค ดสร างสรรค ได ง ายเข า เน องจะเห นเป นภาพรวม และเป ดโอกาสให สมองให เช อมโยงต อข อม ลหร อ ความค ดต าง ๆ เข าหาก นได ง ายกว า

3 2. การน าเสนอหน าช นเร ยน ค อ เป นองค ประกอบหน งในการท างาน การเร ยน การสอน และการ น าไปใช ในเช งธ รก จ การน าเสนอท ด ย อมท าให ผ ฟ งหร อกล มเป าหมายคล อยตามและร บร ตรงตาม ว ตถ ประสงค ของเน อหาท น าเสนอ ซ งม องค ประกอบท ส าค ญค อ การเตร ยมต วท ด ม การจ ดล าด บและ ส ดส วนของเน อหาท ด และม การใช เคร องม อในการน าเสนอท ด ซ งเม อท กอย างพร อม ความม นใจก จะ ตามมา การนาเสนอก จะประสบความสาเร จในท ส ด เอกสำรและงำนว จ ยท เก ยวข อง การว จ ยคร งน ผ ว จ ยได ทาการศ กษา ค นคว าเอกสารและรายงานว จ ยท เก ยวข องตามห วข อต อไปน 1. แนวค ดทฤษฎ และหล กกำรท เก ยวข อง 2. งำนว จ ยท เก ยวข อง 1. แนวค ดทฤษฎ ท เก ยวข องก บงำนว จ ย 1.1 ควำมหมำยของแผนท ควำมค ด (Mind Mapping) แผนท ความค ด (Mind Mapping) เป นว ธ การช วยบ นท กความค ดเพ อให เห นภาพความค ดท หลากหลายม มมองท กว างและช ดเจนกว าการบ นท กท เราค นเคยโดยย งไม จ ดระบบระเบ ยบความค ดใด ๆ ท งส นเป นว ธ การท สอดคล องก บโครงสร างการค ดของมน ษย ท บางช วงสมองจะกระโดดออกนอกทางขณะ ท กาล งค ดเร องใดเร องหน ง การทาให สมองได ค ด ได ท างานตามธรรมชาต น น ม ล กษณะเหม อนต นไม ท แตก ก งก านออกไปเร อยๆ (สาน กงานกองท นสน บสน นการว จ ย, 2548) 1.2 ท กษะกำรนำเสนอหน ำช นเร ยน การนาเสนอ (Presentation) เป นท กษะท ม ความสาค ญอย างย งสาหร บพน กงานท กๆระด บใน องค กร เช น พน กงานขายในบร ษ ทบางแห ง ต องใช ท กษะการนาเสนองานอย เสมอในระหว างข นตอนการ ขาย ไม ว าจะเป นการนาเสนองานเพ อแนะนาองค กร เพ อนาเสนอค ณล กษณะและค ณประโยชน ของส นค า และบร การรวมไปถ งการสาธ ตว ธ การใช งาน นอกจากน น การนาเสนองานย งนามาใช ภายในองค กร เพ อแจ งข อม ลข าวสาร หร อ ขอความร วมม อใน โครงการต างๆ การนาเสนองานท ประสบความสาเร จน น เก ดข นจากองค ประกอบ 3 ประการด วยก น 1) การกาหนด ว ตถ ประสงค และว เคราะห ผ ฟ ง 2) การวางโครงสร างเน อหาการนาเสนอ และ 3) ว ธ การนาเสนอ โดยเฉพาะ อย างย งในส วนของการว เคราะห ผ ฟ ง ซ งหมายถ ง การว เคราะห ความต องการ ความสนใจ หร อความก งวลใจ ของผ ฟ ง รวมถ งความเข าใจในสไตล ความชอบของผ ฟ ง เพ อให สามารถออกแบบโครงสร างและเน อหาการ นาเสนอท ม ความเหมาะสม สอดคล องและโดนใจผ ฟ ง

4 2.2 งำนว จ ยท เก ยวข อง ส พรรณ ส วรรณจร ส (2543) ศ กษาผลของการฝ กใช เทคน คแผนผ งทางป ญญาท ม ต อการค ดอย างม ว จารณญาณของน กเร ยนช นม ธยมศ กษาป ท 2 ผลการว จ ยพบว า (1) น กเร ยนกล มทดลองท ได ร บการฝ กใช เทคน คแผนผ งทางป ญญาม ค าเฉล ยคะแนนการค ดอย างม ว จารณญาณส งกว าน กเร ยนกล มควบค มท ได ร บการ สอนตามปกต อย างม น ยสาค ญทางสถ ต ท ระด บ.01 (2) น กเร ยนกล มทดลองท ได ร บการฝ กใช เทคน คแผนผ ง ทางป ญญาม ค าเฉล ยคะแนนการค ดอย างม ว จารณญาณหล งการทดลองส งกว าก อนทดลอง อย างม น ยส าค ญ ทางสถ ต ท ระด บ.01 (3) ไม พบความแตกต างระหว างค าเฉล ยคะแนนการค ดอย างม ว จารณญาณภายหล งการ ทดลองก บระยะต ดตามผลของน กเร ยนกล มทดลองท ได ร บการฝ กใช เทคน คแผนผ งทางป ญญา ว ธ ดำเน นกำรว จ ย ประชำกรและกล มต วอย ำง 1. น กศ กษาช น ปวส. 1/2,1/7 สาขาว ชาการตลาด จานวน 11 คน ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนา พณ ชยการ เช ยงใหม ป การศ กษา 2554 เคร องม อท ใช ในกำรว จ ย 1. แผนการจ ดการเร ยนร เร อง การบร หารงานเก ยวก บพน กงานขาย โดยการจ ดการเร ยนร โดยใช ผ งความค ด ( Mind map ) ท ผ ว จ ยสร างข น 2. นว ตกรรมท ใช ได แก ว ธ การจ ดการเร ยนร แบบใช ผ งความค ด ( Mind map ) พ ฒนาท กษะการ นาเสนอหน าช นเร ยนของผ เร ยน 3. เอกสารส วนประกอบของนว ตกรรม ได แก - จากแบบประเม นการนาเสนอหน าช นเร ยน - แบบประเม นผ งความค ด Mind map กำรสร ำงเคร องม อท ใช ในกำรว จ ย ม ข นตอนกำรสร ำง ด งน 1. ศ กษาข อม ลเก ยวก บการใช แผนผ งความค ด และส งเกตพฤต กรรมของผ เร ยน มาเป นแนวทางในการ สร างแบบประเม น 2. สร างแบบประเม นการนาเสนอหน าช นเร ยน ใช เกณฑ การประเม น 5 ระด บ ค อ 1 = ต องปร บปร ง 2 = น อย 3 = ปานกลาง 4 = ด 5 = ด มาก

5 แบบประเม นผ งความค ด Mind map ม รายการประเม นเก ยวก บ 1. เข ยนความค ดรวบยอดหล กไว ตรงกลางหน ากระดาษต วบรรจงใหญ ความค ดท ส าค ญน อยลงไปอย บร เวณร มขอบ ( 5 คะแนน ) 2. การนาเสนอเป นไปตามลาด บข นตอนความถ กต องของเน อหา ( 5 คะแนน ) 3. ด านการใช เคร องหมาย ร ปภาพ ล กศร ช วยแสดงให เห นว าแนวค ดต างๆม ความเช อมโยงอย างไร ( 5 คะแนน ) 4. ด านใช ส ท ช วยจดจา เพล นตา กระต นสมองซ กขวา ( 5 คะแนน ) เกณฑ การให คะแนนใช มาตราส วนประเม นค า 5 ระด บ 5 หมายถ ง ด มาก 4 หมายถ ง ด 3 หมายถ ง ปานกลาง 2 หมายถ ง น อย 1 หมายถ ง ปร บปร ง ว ธ กำรเก บรวบรวมข อม ล จากการส งเกตพฤต กรรมระหว างการเร ยนการสอน โดยใช แบบประเม นการน าเสนอหน าช นเร ยนและ แบบประเม นผ งความค ด Mind map ว ธ ว เครำะห ข อม ล 1. จากแบบประเม นการนาเสนอหน าช นเร ยน โดยการหาค าร อยละและค าเฉล ย 2. จากแบบประเม นผ งความค ด Mind map โดยการหาค าเฉล ย สถ ต ท ใช ในกำรว เครำะห ข อม ล 1. ค าเฉล ย 2. ค าร อยละ ผลกำรว จ ย (Research Results) ผลกำรว เครำะห ข อม ล 1. ผลจำกแบบประเม นหน ำช นเร ยนก อนและหล งกำรใช ผ งควำมค ด Mind map ตอนท 1 หำค ำเฉล ยและค ำร อยละจำกแบบประเม นหน ำช นเร ยน โดยใช ผ งควำมค ด Mind map ตารางท 1 แสดงคะแนนจากประเม นการนาเสนอหน าช นเร ยน โดยใช ผ งความค ด Mind map เร องการ บร หารงานเก ยวก บพน กงานขาย ของน กศ กษาระด บช น ปวส. 1/2,1/7 ภาคเร ยนท 2 ป การศ กษา 2554 ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนาพณ ชยการ เช ยงใหม จานวน 11 คน

6 เลขท คะแนนก อนเร ยน คะแนนหล งเร ยน จากตารางท 1 แสดงให เห นว า ก อนการใช ผ งความค ด Mind map คะแนนส งส ด 18 คะแนน คะแนน ต าส ด 10 คะแนน และหล งการใช ผ งความค ด Mind map คะแนนส งส ด 15 คะแนน คะแนนต าส ด 24 คะแนน ตารางท 2 แสดงค าเฉล ยและค าร อยละ ก อนและหล งการใช ผ งความค ด Mind map ในการนาเสนอ หน าช นเร ยน กำรใช ผ งควำมค ด Mind map X ร อยละ ก อน หล ง จากตารางท 2 แสดงให เห นว าคะแนนของน กศ กษาก อนการใช ผ งความค ด Mind map ค าเฉล ย เท าก บ12.73 หร อ ร อยละ50.91 หล งการใช ผ งความค ด Mind map ค าเฉล ยเท าก บ หร อ ร อยละ 84.36

7 2. ผลกำรประเม นผ งควำมค ดเห น Mind map ตอนท 2 หำค ำเฉล ยของผลกำรประเม นผ งควำมค ด Mind map ของผ เร ยนจำนวน 11 คน ตารางท 3 แสดงค าเฉล ยของผลประเม นผ งความค ด Mind map ผ งควำมค ด Mind map ค ำเฉล ย ก อน 4.91 หล ง จากตารางท 3 แสดงให เห นว าคะแนนผลการประเม นผ งความค ด Mind map ก อนเร ยนค าเฉล ย เท าก บ 4.91 หล งการเร ยนผ งความค ด Mind map ค าเฉล ยเท าก บ จากตารางท 3 เม อพ จารณาผลการประเม นผ งความค ด Mind map ในภาพรวมพบว า ผ งความค ด Mind map ได ค าเฉล ย สร ปผล อภ ปรำยผล และข อเสนอแนะ สร ปผล 1. ผลการว เคราะห ข อม ล จากแบบประเม นการน าเสนอหน าช นเร ยน ก อนและหล งการใช ผ ง ความค ด Mind map ของน กศ กษาระด บช น ปวส. 1/2,1/7 ภาคเร ยนท 2 ป การศ กษา 2554 ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนาพณ ชยการ เช ยงใหม พบว าก อนการใช ผ งความค ด Mind map ค าเฉล ยเท าก บ หร อ ร อยละ และหล งการใช ผ งความค ด Mind map ค าเฉล ยเท าก บ หร อร อยละ50.91 จ งสร ปได ว า ผลการพ ฒนาท กษะการน าเสนอหน าช นเร ยน ใช ผ งความค ด Mind map ของระด บช น ปวส. 1/2,1/7 อย ใน ระด บ ด มาก 2. ผลการว เคราะห ข อม ล จากแบบประเม นผ งความค ด Mind map ของระด บช นปวส. 1/2,1/7 ภาคเร ยนท 2 ป การศ กษา 2554 ว ทยาล ยเทคโนโลย ศร ธนาพณ ชยการ เช ยงใหม พบว า คะแนนผลการ ประเม นผ งความค ด Mind map ก อนเร ยนค าเฉล ยเท าก บ 4.91 หล งการเร ยนผ งความค ด Mind map ค าเฉล ย เท าก บ จ งสร ปได ว าน กศ กษาระด บช น ปวส. 1/2,1/7 ม การพ ฒนาการในการสร ปเน อหา เป นแบบผ งความค ดท ด ข น

8 อภ ปรำยผล ผ เร ยนม การพ ฒนาท กษะการน าเสนอหน าช นเร ยนส งข น ค าเฉล ยและค าร อยละหล งจากการใช ผ ง ความค ด (Mind map ) ด กว าก อนการใช ผ งความค ด (Mind map ) ท งน อาจเป นเพราะผ เร ยนม การแตกองค ความร โดยการเข ยนผ งความค ดก อนท จะออกมาน าเสนอหน าช นเร ยนท าให การน าเสนอเน อหาถ กต อง ช ดเจน และเข าใจง ายมากข น ขณะเด ยวก นก ได พ ฒนาท กษะการฟ งและพ ดมากข น ข อเสนอแนะ 1. ในการจ ดก จกรรมการเร ยนการสอน ควรพ จารณาความเหมาะสมด านเวลา เพ อให ผ เร ยนและ คร ผ สอนได เตร ยมความพร อมด านต างๆอย างเต มท เพราะการเร ยนว ชาการขาย จาเป นต องให ผ เร ยนม เวลา ก จกรรมเพ มเต ม 2. ควรใช ผ งความค ด ควบค ไปก บการเร ยนการสอนโดยปร บเปล ยนก จกรรมให เหมาะสมก บ ระด บของผ เร ยน 3. ควรศ กษาสภาพป ญหาของผ เร ยนในหลายๆด าน

9 เอกสำรอ ำงอ ง ส ว ทย ม ลคา และ อรท ย ม ลคา. 21 ว ธ การจ ดการเร ยนร : เพ อพ ฒนาท กษะการนาเสนอหน าช นเร ยน กร งเทพ ฯ : โรงพ มพ ภาพพ มพ (การว จ ยโดยใช ผ งความค ด)

10